Ιστορικά Στοιχεία - Πληροφορίες Ναού
Πληροφορίες ιστορικού και αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος
Το έτος 1821, η Θεοτόκος εμφανίστηκε στο όνειρο του γέροντα κηπουρού, μπάρμπα Μιχάλη Πολυζώη καθοδηγώντας τον να πάει στο χωράφι του Αντωνίου Δοξαρά, να σκάψει και να βρει το εικόνισμά της. Η εικόνα όμως δεν βρέθηκε και προσπάθεια εγκαταλείφτηκε. Δύο χρόνια αργότερα η η Παναγία εμφανίστηκε για τρεις συνεχόμενες εβδομάδες (Κυριακή 9,16,23/7/1822) στον ύπνο της Μοναχής Πελαγίας ζητώντας της να βρει και να φέρει στο φως την θαυματουργή εικόνα και τον Ναό Της που ήταν θαμμένος στον αγρό του Αντωνίου Δοξαρά, στην Χώρα. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως τα ερείπια του παλαιού ναού του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και στις 30/1/1823, η αξίνα του Δημ. Βλάσση εθελοντή εργάτη από το χωριό Φαλατάδος προσέκρουσε στο θαυματουργό εικόνισμα του Ευαγγελισμού χωρίζοντάς το στα δύο μεταξύ της εικονιζόμενης Θεοτόκου και του Αρχαγγέλου. Ο Ιερός Ναός κτίστηκε στο σημείο που βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας και είναι το πρώτο αξιόλογο αρχιτεκτονικό μνημείο του απελευθερωμένου ελληνικού έθνους. Η οικοδόμηση του Ιερού Ναού έγινε με μάρμαρο από την Δήλο με τις εργασίες και την χρηματοδότηση του Τηνιακού λαού αλλά και ολόκληρου του ελληνισμού. Μεταξύ των πρώτων επισκεπτών που κατέφθασαν στο νησί για να προσκυνήσουν το ιερό εικόνισμα ήταν και οι ήρωες του 1821, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Ανδρέας Μιαούλης και Ιωάννης Μακρυγιάννης., Ο ρυθμός της εκκλησίας είναι τρίκλιτη Βασιλική με τρούλο από την Αγία Τράπεζα και αποτελείται από δύο πεντάτοξες κιονοστοιχίες με τέσσερις ολόσωμες μαρμάρινες κολώνες η κάθε μία, που ξεκινούν από την πρόσοψη μέχρι το τέμπλο του Ναού. Στο αριστερό εικονοστάσι φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. Το τέμπλο του Ναού είναι ξυλόγλυπτο, στο κατώτερο μέρος του επίχρυσο και στο ανώτερο γύψινο με ξύλινα διαζώματα και κατασκευάστηκε το 1825 από τον Φραγκίσκο Καναχίλη. Στο ιερό βήμα υπάρχουν τρεις κόγχες κεντρική βρίσκεται πίσω από την Αγία Τράπεζα, η Ανατολική διαμορφώθηκε σε Αγία Τράπεζα προς τιμή της Ανάληψης του Κυρίου και η Δυτική προς τιμή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου, σήμερα όμως τιμάται η Κοίμηση της Θεοτόκου. Το αρχικό καμπαναριό είχε ύψος 34μ και τέσσερα φανάρια και ανακατασκευάστηκε για λόγους ασφαλείας και έχει ύψος 29μ τρία μαρμάρινα διαμερίσματα (φανάρια) και σταυρό. Κάτω από τον Ναό βρίσκεται Ο Ιερός Ναός Ζωοδόχου Πηγής που είναι ο χώρος που βρέθηκε η Θεία Εικόνα (ο Ναός της Ευρέσεως)
Πανηγυρίζει: 15 Αυγούστου
Πρόσβαση: Αυτοκίνητο/Πεζή, 3 λεπτά από το λιμάνι